Để giữ vững những tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới

QPTĐ-Trong cuối tháng 6 vừa qua, ngày 22/6/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 1226/QĐ-TTg, công nhận thành phố Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM) năm 2024. Đây là một dấu mốc quan trọng, ghi nhận những nỗ lực bền bỉ của hệ thống chính trị và người dân Thủ đô trong hơn một thập kỷ thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.  

Việc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM có ý nghĩa đặc biệt với Thủ đô, bởi vì, Hà Nội là địa phương có quy mô dân số và địa bàn rộng lớn. Hơn 10 năm qua, từ năm 2010 đến hết năm 2024, Thành phố đã huy động nguồn lực đầu tư xây dựng NTM là hơn 183.700 tỷ đồng. Nhờ đó, diện mạo nông thôn của Hà Nội ngày càng khang trang, sạch đẹp. Hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội được đầu tư đồng bộ, thu hẹp khoảng cách giữa nông thôn và đô thị. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn nâng cao. Tiêu biểu là, 93,5% hộ dân khu vực nông thôn Hà Nội đã được tiếp cận với nguồn nước sinh hoạt từ các nhà máy nước sạch và đạt tỷ lệ 100% vào quý III/2025.

Đến nay, Thành phố có 100% số xã được công nhận đạt chuẩn NTM, trong đó, có 229 xã (trước khi sáp nhập) được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao.

Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn Hà Nội năm 2024 đạt gần 75 triệu đồng/năm. Thành phố không còn hộ nghèo, Hà Nội là địa phương dẫn đầu cả nước trong xây dựng NTM. Với việc được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, Hà Nội không chỉ đạt thêm một cột mốc quan trọng trong phát triển nông thôn, mà còn tiếp thêm động lực để tiến tới các mục tiêu cao hơn trong giai đoạn 2025-2030, góp phần hiện thực hóa chiến lược phát triển kinh tế, xã hội  của Thủ đô. 

Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu, để giữ vững được kết quả đó, đòi hỏi các cấp của chính quyền Thành phố cần có những giải pháp cụ thể, nhất là các giải pháp cho một số tiêu chí khó giữ vững do tính chất thường xuyên thay đổi và đòi hỏi sự nỗ lực liên tục, đó là: Tiêu chí về môi trường là xử lý rác thải, nước thải; tiêu chí về văn hóa đó là giữ gìn bản sắc, phòng chống tệ nạn. Như chúng ta đã biết, hiện nay Thủ đô Hà Nội có 1.350 làng có nghề và 10 khu công nghiệp đang hoạt động, trong đó, nhiều làng nghề phát triển tự phát nằm xen kẽ trong các khu dân cư, cơ sở hạ tầng kém, hệ thống xử lý rác thải làng nghề không đầy đủ gây ô nhiễm nghiêm trọng, nhất là ô nhiễm nguồn nước. Theo kết quả khảo sát của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội khi lấy mẫu và phân tích môi trường tại 65 làng nghề cho thấy, có 60/65 làng nghề ô nhiễm môi trường, chỉ có 6/65 làng nghề đạt các tiêu chuẩn an toàn môi trường. Trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025, môi trường là một tiêu chí quan trọng. Nên việc thực hiện cũng như duy trì kết quả đối với tiêu chí này còn gặp không ít khó khăn, cần sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các địa phương. Cụ thể là, các xã, phường của Thành phố cần hoàn thiện khung thể chế, chính sách quy định, hướng dẫn, hỗ trợ triển khai các nội dung của tiêu chí môi trường phù hợp thực tiễn, theo hướng lượng hóa các chỉ tiêu, tiêu chí; đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ trong xử lý, xây dựng một nền kinh tế nông nghiệp xanh, bền vững, thân thiện với môi trường và không phát sinh chất thải; phát huy vai trò trách nhiệm của người dân trong công tác giữ gìn vệ sinh, cảnh quan môi trường nông thôn; vận động nhân dân đầu tư xây dựng và nâng cấp các công trình hợp vệ sinh, chỉnh trang nhà vườn, bố trí chuồng trại chăn nuôi hợp lý và thực hiện tốt nếp sống văn hóa, văn minh; đồng thời, huy động người dân tham gia kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở, bảo đảm sự bền vững thông qua việc đưa các quy định về bảo vệ môi trường và xây dựng cảnh quan vào các quy ước, hương ước của thôn, xóm, tổ dân phố để các hộ gia đình nghiêm túc thực hiện; nâng cao vai trò giám sát của cộng đồng đối với hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.

Văn Tuân